U lekarza w Holandii

Przychodzi Polak do lekarza...

Decydując się na pracę i życie w Holandii należy wziąć pod uwagę możliwość przeżycia szoku kulturowego. Coś, co w Polsce może wydawać się zupełnie normalne, niekoniecznie musi być tak postrzegane w Holandii. Dotyczy to także spraw związanych z ochroną zdrowia. Mam nadzieję, że poniższy artykuł przybliży Państwu różnice pomiędzy polską a holenderską służbą zdrowia, co umożliwi Państwu swobodniejsze poruszanie się po holenderskim systemie opieki zdrowotnej.

Nawet młode i co do zasady zdrowe osoby, od czasu do czasu potrzebują pomocy lekarza. Grypa, reakcja alergiczna czy też wypadek w domu lub na ulicy mogą przydarzyć się każdemu, dlatego warto zapoznać się z kilkoma podstawowymi różnicami pomiędzy polską i holenderską służbą zdrowia, oraz nauczyć się jak postępować w kontakcie z holenderskim lekarzem.

Różnice i podobieństwa służba zdrowia w Holandii i w Polsce:

Lekarz domowy pierwszym kontaktem

Odpowiednikiem polskiego lekarza POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) jest w Holandii lekarz domowy (huisarts). Tak jak w Polsce lekarz ten odpowiada za leczenie ogólne podlegających mu pacjentów jednak zakres jego obowiązków jest dużo szerszy niż zakres obowiązków lekarza POZ w Polsce. Pomaga to ograniczyć koszty funkcjonowania służby zdrowia oraz skrócić czas oczekiwania na wizytę u specjalisty dla osób, które zostały do niego skierowane przez lekarza domowego.

Dla nas, Polaków, zakres obowiązków lekarza domowego może być zaskakujący! Podam tu przykład jednej z moich klientek, która zgłosiła się do lekarza domowego z prośbą o skierowanie do ginekologa. Lekarz odmówił wydania skierowania, argumentując, że przeszedł szkolenia dzięki którym jest w stanie samodzielnie rozwiązać problemem, z którym przyszła. Klientka zdecydowała się zaufać lekarzowi domowemu i okazało się, że rzeczywiście otrzymała właściwą pomoc.

U innego z moich klientów to właśnie lekarz domowy samodzielnie wykonał zabieg usunięcia pieprzyka, który w Polsce wiązałby się z koniecznością umówienia wizyty u dermatologa. Wycięty pieprzyk został przesłany do badania histopatologicznego, a w ciągu 9 dni mój klient otrzymał wynik badania.

Zaletą zaufania lekarzowi domowemu było to, że moi klienci uniknęli nieobecności w pracy i dodatkowych kosztów związanych z wizytą u specjalisty (eigen risico), a ich problemy zostały rozwiązane na miejscu i bez zwłoki. Rozwiązanie to ma jednak również swoje ciemne strony i zdarza się, że wierząc w swoje możliwości, lekarz domowy zbyt długo będzie zwlekał ze skierowaniem pacjenta do specjalisty.

Skierowanie

Aby umówić się na wizytę u specjalisty lub na specjalistyczne badanie należy wcześniej otrzymać od lekarza domowego skierowanie (verwijsbrief). Dość często mówi się, że w holenderskiej służbie zdrowia lekarz domowy pełni funkcję bufora między pacjentem a specjalistą. I rzeczywiście jest w tym stwierdzeniu dużo prawdy. Lekarz domowy może odmówić wydania skierowania jeśli uzna, że wizyta u specjalisty nie jest konieczna. Otrzymanie podobnej odmowy zdarza się nam Polakom dość często, dlatego w następnym wpisie wyjaśnię Państwu co należy zrobić jeśli bardzo zależy nam na skierowaniu do specjalisty.

Dodam także, że niektóre placówki mogą zgodzić się na wykonanie np. specjalistycznego badania bez skierowania, ale zdarza się to bardzo rzadko. W takim przypadku pacjent musi zapłacić za badanie z własnej kieszeni i co bardzo istotne, nie może potem ubiegać się o zwrot tych kosztów u holenderskiego ubezpieczyciela![1]

O ile Państwa umowa z ubezpieczycielem nie stanowi inaczej, dostęp do następujących specjalistów nie wymaga skierowania:

· fizjoterapeuta

· terapeuta ruchowy

· higienista stomatologiczny

· terapeuta skóry

· dietetyk

· ergoterapeuta

· logopeda

· podolog

Prywatne gabinety lekarskie

W Polsce, aby ominąć kolejkę do specjalisty, bardzo często zdarza się, że pacjenci decydują się na wizytę prywatną. Ma to sens, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że na refundowaną przez NFZ wizytę np. u okulisty musimy czekać średnio 128 dni (od 42 do 212 dni)[2], a na wizytę u np. endokrynologa aż 290 dni (od 93 do 991 dni)[3]! Dla porównania średni czas oczekiwania na wizytę u okulisty w Holandii to 56 dni (od 15 do 97 dni)[4] a na wizytę u endokrynologa 24 dni (od 12 do 33 dni)[5]. W regionie Brabancji Północnej czas ten jest jeszcze krótszy i wynosi średnio 44 dni dla wizyty u okulisty oraz 12 dni dla wizyty u endokrynologa.

Prywatne gabinety lekarzy specjalistów praktycznie nie występują w Holandii. Wyjątek stanowi tutaj kilka funkcjonujących na rynku holenderskim klinik dla obcokrajowców, które można znaleźć w Amsterdamie i w Hadze. Aby umówić się na wizytę w klinice dla obcokrajowców nie potrzeba skierowania od lekarza domowego, ale wizyta taka w większości przypadków nie będzie refundowana z ubezpieczenia.

Badania profilaktyczne

Badania profilaktyczne przeprowadzane są w Holandii dużo rzadziej niż w Polsce. Na przykład badanie cytologiczne przeprowadzane jest w Holandii raz na 5 lat, począwszy od 35 roku życia. W Polsce coroczne przeprowadzanie tego badania zaleca się także kobietom poniżej 35 roku życia. Profilaktyczna mammografia oraz profilaktyczne badanie w kierunku raka jelita grubego przeprowadzane są raz na 2 lata i tylko u osób w grupie wiekowej od 50 do 75 roku życia.

W Holandii nie przeprowadza profilaktycznych badań krwi. Badania te przeprowadzane są wyłącznie jako część diagnostyki, ale z mojego doświadczenia wynika, że jeśli pacjent odpowiednio umotywuje swoją prośbę, może otrzymać skierowanie na badanie parametrów krwi. O tym jak to zrobić przeczytacie Państwo tutaj [wstaw link].

[1]https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/eerstelijnszorg/vraag-en-antwoord/wanneer-heb-ik-een-verwijsbrief-van-mijn-huisarts-nodig-en-wanneer-mag-hij-deze-weigeren [2] https://swiatprzychodni.pl/specjalnosci/okulista/ Dane z dnia 16-02-2021 [3] https://swiatprzychodni.pl/specjalnosci/endokrynolog/ Dane z dnia 16-02-2021 [4] https://www.oogvereniging.nl/2020/08/wachttijden-oogheelkunde-juni-2020/ Dane z czerwca 2020 [5] https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/ziekenhuiszorg/cijfers-context/wachttijden#node-wachttijden-diagnostiek-2020 Dane z okresu od stycznia do grudnia 2020